Het EU-Plan om Verpakkingsafval te Verminderen en Duurzame Verpakkingsoplossingen te Stimuleren – Deel 2

In het eerste deel van ons artikel bespraken we de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) van de Europese Unie en de ambitieuze doelstellingen om verpakkingsafval te verminderen, duurzame verpakkingsoplossingen te stimuleren en de overgang naar een circulaire economie te ondersteunen. Ook gingen we in op de alarmerende toename van CO₂-uitstoot en vervuiling van de oceanen door overmatig verpakkingsafval, en de noodzaak van duurzamere praktijken.

In Deel 2 behandelen we belangrijke onderwerpen zoals:

  • Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV)
  • Specifieke vereisten en doelstellingen van de PPWR, waaronder recycleerbaarheid, hergebruik en etiketteringsvereisten
  • Gevolgen en praktische tips voor verpakkingsproducenten
  • En hoe Videojet hierbij kan ondersteunen

Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) en toezicht op naleving

Om ervoor te zorgen dat alle EU-lidstaten de recyclingdoelstellingen van de PPWR behalen, moet elke lidstaat een nationaal register opzetten om de naleving te monitoren. Deze registers bouwen voort op bestaande UPV-systemen die in sommige landen al van kracht zijn. Een belangrijk onderdeel hiervan is dat de financiële verantwoordelijkheid bij de producent komt te liggen. Dit betekent dat zij moeten opdraaien voor de kosten van het beheer van verpakkingen – waaronder afvalverwerking én het voorzien van afvalbakken van de juiste labels voor gescheiden inzameling. Wat de precieze financiële impact zal zijn ten opzichte van de huidige UPV-regelingen, is op dit moment nog niet volledig duidelijk.

Minimumeisen voor gerecycled plastic in verpakkingen

De PPWR stelt verschillende minimumeisen vast voor het gebruik van post-consumer recycled (PCR) materiaal in plastic verpakkingen, met doelen voor 2030 en 20401. Uiterlijk op 1 januari 2026 zal de Europese Commissie methoden ontwikkelen om deze praktijken te evalueren, verifiëren en certificeren – mogelijk met behulp van externe audits. Naarmate de recyclinginfrastructuur verder verbetert, wordt het gebruik van PCR-materialen steeds beter haalbaar, waardoor deze doelstellingen realistischer worden dan ooit tevoren.

Andere belangrijke vereisten van de PPWR

De PPWR omvat veel meer dan alleen de bekende regels, maar enkele opvallende aandachtspunten en doelstellingen zijn:

  • Het stimuleren van hergebruik van verpakkingen met specifieke doelstellingen voor primaire en transportverpakkingen
  • Het minimaliseren van zorgwekkende stoffen (zoals SVHC’s, PFAS en zware metalen)
  • Het ondersteunen van hergebruik- en navulsystemen, uiterlijk in 2029 beschikbaar tegen vergelijkbare kosten als wegwerpproducten – verplicht voor plastic drankflessen voor eenmalig gebruik en metalen verpakkingen
  • Het aanbevelen van QR-2codes® of andere gegevensdragers op verpakkingen om consumenten te informeren over recycleerbaarheid, composteerbaarheid en materiaal­samenstelling
  • Het minimaliseren van verpakkingsformaat en -volume om gewicht en loze ruimte te beperken, met als doel minder dan 50% lege ruimte per verpakking

Etiketteringsvereisten

Verpakkingen moeten voorzien zijn van geharmoniseerde materiaalpictogrammen om consumenten duidelijk te informeren over de materiaal­samenstelling van de verpakking, en zo de juiste afvalscheiding te bevorderen. Een QR-code of digitale gegevensdrager kan aanvullende sorteerinformatie geven, zoals welk onderdeel in welke afvalbak thuishoort.

Hergebruikte verpakkingen binnen gesloten kringloopsystemen moeten aan extra etiketteringseisen voldoen:

  • Een label dat aangeeft dat de verpakking herbruikbaar is
  • Een QR-code of digitale gegevensdrager die:
    • Informatie geeft over de herbruikbaarheid van de verpakking
    • De verpakking traceert
    • Het aantal keren dat de verpakking is gebruikt en geroteerd bijhoudt

Let op: Het gebruik van een QR-code of vergelijkbare functie is in deze context verplicht.

Hoewel niet in alle gevallen verplicht, wordt het gebruik van een QR-code of digitale drager sterk aanbevolen. Zeker bij beperkte ruimte op het etiket biedt dit een efficiënte manier om uitgebreide informatie te delen met de gebruiker en de hele toeleveringsketen. Denk aan informatie zoals:

  • Uitleg over de materiaal­samenstelling en hoe de verpakking correct gesorteerd moet worden
  • Stimulering van deelname aan recycle- en hergebruiksystemen
  • Informatie over herbruikbaarheid en retour- of navulmogelijkheden
  • Lokale beschikbaarheid van hergebruiksystemen en inzamelpunten
  • Aanduiding dat de producent voldoet aan de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid
  • Educatie over het PCR-gehalte of bio-based materiaal in de verpakking
  • Weergave van geregistreerde merknaam, handelsmerk en contactgegevens

Gevolgen voor verpakkingsproducenten

De PPWR vormt een belangrijke stap in de ontwikkeling van toekomstige verpakkingsregelgeving. De markt beweegt zich steeds meer richting duurzame materialen, en met de aanvullende gedelegeerde handelingen die meer specifieke richtlijnen zullen geven, ligt de route naar circulariteit vast.

Verpakkingen kunnen niet van de ene op de andere dag worden aangepast. Merken die ook in de toekomst op de EU-markt actief willen blijven, doen er goed aan om nu al te beginnen met voorbereidingen op de recycleerbaarheidsvereisten. Aanbevolen acties:

  • Evalueer uw huidige verpakking:
    • Kijk naar de materialen die u momenteel gebruikt.
    • Controleer of er voldoende ruimte is op het etiket voor verplichte pictogrammen en extra informatie voor de eindgebruiker.
    • Denk na over de impact van een materiaalwijziging op uw productielijn, klantperceptie en merkimago.
    • Vergeet niet uw e-commerce- en transportverpakkingen – ook daar gelden specifieke eisen.
  • Ga in gesprek met uw verpakkingsleveranciers om te begrijpen welke stappen zij nemen om hun klanten te helpen voldoen aan de doelstellingen van de PPWR op het gebied van recycleerbaarheid, composteerbaarheid, PCR-gehalte en herbruikbaarheid.
  • Overweeg uw vereisten voor digitale gegevensdragers en de gevolgen voor het verpakkingsontwerp. Beoordeel of u verplicht bent – of ervoor kiest – om een QR-code op uw verpakking toe te voegen. Denk na over welke informatie u hierin wilt opnemen en in hoeverre die informatie per product kan variëren.
  • Bereid u voor op wijzigingen in UPV-regels en bijbehorende kosten. UPV is niet nieuw binnen de EU, maar er komen veranderingen aan. Zorg dat u weet wat er van uw organisatie wordt verwacht.

Hoe geavanceerde codering- en markeertechnologie van Videojet kan helpen

De regelgeving rond verpakkingen verandert in hoog tempo. Dit heeft directe invloed op de keuze van verpakkingsmaterialen en kan betekenen dat uw huidige coderingsoplossing aangepast moet worden.

Videojet ondersteunt u graag bij de overstap naar duurzamere verpakkingen met een breed aanbod aan codeer- en markeersystemen die aansluiten op uw specifieke behoeften. Of het nu gaat om verpakkingen met gerecycled materiaal, lichtere of dunnere verpakkingen, of zelfs plantaardige materialen – Videojet helpt u bij het vinden van de juiste oplossing.

Conform de richtlijnen van de European Printing Inks Association (EuPIA) biedt Videojet inkten voor continuous inkjet (CIJ)-printers die de recycleerbaarheid van verpakkingen niet beïnvloeden. Daarnaast maakt lasertechnologie permanente coderingen en teksten mogelijk, inclusief 2D-codes, terwijl het verbruik van verbruiksartikelen wordt geminimaliseerd en aan etiketteringsnormen wordt voldaan.

Weet u niet waar te beginnen met het toevoegen van 2D-codes aan uw product? Begin hier en neem vandaag nog contact op met Videojet.

Bronnen:

https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20240301IPR18595/deal-on-new-rules-for-more-sustainable-packaging-in-the-eu

https://www.eea.europa.eu/publications/plastics-the-circular-economy-and/ pagina 44

https://www.eea.europa.eu/en/topics/in-depth/plastics?activeTab=fa515f0c-9ab0-493c-b4cd-58a32dfaae0a

https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/Report/DownloadReportByFileName?fileName=European%20Union%20Finalizes%20New%20Rules%20for%20Packaging%20and%20Packaging%20Waste%20Reduction_Brussels%20USEU_European%20Union_E42024-0012 pagina 2

1 https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/Report/DownloadReportByFileName?fileName=European%20Union%20Finalizes%20New%20Rules%20for%20Packaging%20and%20Packaging%20Waste%20Reduction_Brussels%20USEU_European%20Union_E42024-0012 pagina 5

2 QR-code is een geregistreerd handelsmerk van DENSO WAVE INCORPORATED.