PPWR: Het EU-plan om verpakkingsafval te verminderen en duurzame verpakkingsoplossingen te stimuleren – Deel 1

Stelt u zich een wereld voor waarin elke verpakking die u tegenkomt niet alleen is ontworpen voor gemak, maar ook met oog voor de planeet. Een wereld waarin afval tot een minimum wordt beperkt, recycling wordt gemaximaliseerd en duurzaamheid centraal staat bij elke beslissing. Dat is de visie achter de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) van de Europese Unie.

De PPWR verplicht alle schakels in de waardeketen om bij te dragen aan het behalen van de doelstellingen van deze verordening. Videojet, marktleider op het gebied van markeer- en codeertechnologie, volgt duurzaamheidsregelgeving en -trends op de voet om merken en fabrikanten te ondersteunen bij het begrijpen van de regelgeving. Door de best passende markeer- en codeeroplossingen te identificeren en te integreren, helpen wij bedrijven bovendien om aan de eisen te voldoen.

Wat is de EU-verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval?

De Packaging and Packaging Waste Regulation, beter bekend als PPWR, is een EU-brede verordening die duurzame verpakkingen bevordert – zowel via innovatieve ontwerpen als via verbeterde infrastructuur – met als doel de overstap naar een circulaire economie. De Europese Raad heeft de verordening in december 2024 aangenomen. Deze trad in werking op 11 februari 2025 en de bepalingen worden vanaf 12 augustus 2026 algemeen van toepassing. Als opvolger van de Richtlijn Verpakkingen en Verpakkingsafval 94/62/EG uit 1994 zorgt de overgang van richtlijn naar verordening voor meer harmonisatie in de aanpak van duurzame verpakkingen. De verordening is van toepassing op verpakkingen die zowel binnen de EU worden geproduceerd als geïmporteerd, en heeft daarmee wereldwijde gevolgen.

Blijf voorop met het laatste nieuws:

De Europese verpakkingscrisis: Een alarmerende toename van CO₂-uitstoot en vervuiling van de oceanen

Het overmatige gebruik van verpakkingen, de toename van niet-recyclebare materialen en het gebrek aan duidelijke recyclinginstructies voor consumenten zijn slechts enkele van de factoren die bijdragen aan de verontrustende impact van verpakkingsafval in Europa:

  • Verpakkingsafval: Volgens het Europees Parlement is de totale hoeveelheid verpakkingsafval in de EU gestegen van 66 miljoen ton in 2009 naar 84 miljoen ton in 2021. In dat jaar produceerde elke Europeaan gemiddeld 188,7 kg aan verpakkingsafval.1
  • CO₂-uitstoot: Jaarlijks wordt naar schatting 20 tot 30 miljoen ton plastic afval verbrand in Europa, wat leidt tot ongeveer 50 tot 80 miljoen ton CO₂-uitstoot per jaar, aldus het Europees Milieuagentschap.2
  • Vervuiling van de oceanen: 85% van het mariene zwerfvuil afkomstig van land is plastic.3

Wat zijn de doelstellingen van de PPWR?

De PPWR heeft als doel de algemene milieubelasting van verpakkingen te verminderen en de verpakkingsindustrie te sturen richting een meer circulaire, duurzame en concurrerende economie. Om dit te bereiken stelt de PPWR verschillende eisen. Verpakkingen moeten recyclebaar zijn. Het gebruik van schadelijke stoffen, zoals per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS), wordt beperkt. Daarnaast wordt etikettering gestandaardiseerd om afval beter te kunnen scheiden en consumenten meer duidelijkheid te geven. Belangrijke doelstellingen zijn onder andere:

  • Het verminderen van de hoeveelheid geproduceerd verpakkingsafval
  • Het bevorderen van een kosteneffectieve circulaire economie voor verpakkingen
  • Het vergroten van het gebruik van gerecycled materiaal in verpakkingen

De PPWR stelt verplichte hergebruikdoelstellingen vast, beperkt het gebruik van wegwerpplastic verpakkingen en verplicht bedrijven om het verpakkingsvolume te minimaliseren. Elke EU-lidstaat moet het verpakkingsafval per hoofd van de bevolking verminderen ten opzichte van het niveau in 2018: minimaal 5% in 2030, 10% in 2035 en 15% in 2040.4 Daarnaast worden recyclingdoelstellingen vastgesteld voor zowel het totale verpakkingsafval als per type afval:

Recycleerbaarheidseisen volgens PPWR: Strikte prestatieniveaus

De PPWR introduceert drie prestatieniveaus voor recycleerbaarheid, met stapsgewijs strengere eisen tot aan 2038. Vanaf 2030 wordt verpakking die voor minder dan 70% recyclebaar is op basis van gewicht (klasse C), technisch als niet-recyclebaar beschouwd. Vanaf 2038 is verpakking met klasse C niet langer toegestaan op de markt. Verpakkingen die bestaan uit meerdere, moeilijk te recyclen materialen lopen bijvoorbeeld risico op non-conformiteit. Verdere informatie over recycleerbaarheid wordt verwacht in een gedelegeerde handeling. In het algemeen zijn er enkele belangrijke prestatieniveaus en recycleerbaarheidsfactoren waarmee rekening moet worden gehouden:

  • Scheidbaarheid van verpakkingsonderdelen
  • Efficiëntie van sorteer- en recyclingprocessen
  • Vooruitgang in sorteertechnologie en recyclingtechnieken
  • Behoud van de functionaliteit van secundaire grondstoffen

Houd deel 2 van ons PPWR-artikel in de gaten, waarin we belangrijke onderwerpen behandelen zoals uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR), eisen voor gerecycled plastic in verpakkingen en andere relevante regelgeving. Ontdek hoe de PPWR hergebruik van verpakkingen stimuleert, schadelijke stoffen wil beperken, hergebruik- en navulsystemen ondersteunt en het gebruik van QR® codes5 aanbeveelt voor consumenteneducatie. Blijf op de hoogte van de gevolgen voor verpakkingsproducenten en hoe zij zich kunnen voorbereiden op de nieuwe recycleerbaarheidseisen.

Bronnen:

1 https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20240301IPR18595/deal-on-new-rules-for-more-sustainable-packaging-in-the-eu

2 https://www.eea.europa.eu/publications/plastics-the-circular-economy-and pagina 44

3 https://www.eea.europa.eu/en/topics/in-depth/plastics?activeTab=fa515f0c-9ab0-493c-b4cd-58a32dfaae0a

4 https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/Report/DownloadReportByFileName?fileName=European%20Union%20Finalizes%20New%20Rules%20for%20Packaging%20and%20Packaging%20Waste%20Reduction_Brussels%20USEU_European%20Union_E42024-0012 pagina 2

5 QR-code is een geregistreerd handelsmerk van DENSO WAVE INCORPORATED.